“တိုးတက္မႈေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို အားေပး၊ ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ဆက္ၿပီး ဖိအားေပး” ဘင္နီဒစ္ရိုဂ်ာစ္

by Yangon Press International
ခ်စ္ဦးေမာင္ ေမးျမန္းသည္။

“Than Shwe: Unmasking Burma’s Tyrant” အမည္ရွိ ဦးသန္းေရႊအေၾကာင္း စာအုပ္ေရးသားသူ ဘင္နီဒစ္ရိုဂ်ာစ္ကို အံ့အားသင့္သြားေစတဲ့အခ်က္ကေတာ့ သူ႔ကို ျမန္မာသံရံုးက ဗီဇာထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ ကိစၥပါ။ တကယ္ေတာ့ သူ႔ကို ျမန္မာအစိုးရက ဗီဇာေပးလိမ့္မယ္လို႔ လံုး၀ကို ေမွ်ာ္လင့္မထားခဲ့ပါဘူူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ျမန္မာျပည္လာလည္တုန္းက သူ႔ခရီးစဥ္ၿပီးဆံုးခါနီးမွာပဲ ျမန္မာအစိုးရဟာ ဦးသန္းေရႊစာအုပ္ေရးတဲ့သူဟာ သူပဲဆိုတာ ေတြ႕ရွိသြားၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏွင္ထုတ္ခံခဲ့ရလို႔ပါပဲ။ အစဥ္အလာအားျဖင့္ေတာ့ အႏွင္ထုတ္ခံရၿပီဆုိရင္ အမည္ပ်က္စာရင္းထဲမွာ ပါသြားၿပီေပါ့။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာျပည္မွာ တကယ္ေျပာင္းလဲေနတာ ဟုတ္မဟုတ္ စမ္းၾကည့္ဖို႔၊ ေနာက္ၿပီး ခံစားၾကည့္ဖို႔ ဗီဇာေလွ်ာက္ဖို႔ကို သူ႔ကို မိတ္ေဆြေတြက တိုက္တြန္းရာကေန ဗီဇာေလွ်ာက္ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အိပ္မက္မက္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္လို မယံုတစ္၀က္၊ ယံုတစ္၀က္နဲ႔ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမွင့္တင္ေရးအဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Christian Solidarity Worldwide အဖြဲ႕က အေရွ႕အာရွေခါင္းေဆာင္ ဘင္နီဒစ္ရိုဂ်ာစ္ဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္လာခဲ့တယ္ဆိုပါေတာ့။ ဇန္န၀ါရီ ၂၄ ရက္ကေန ၃၁ ရက္ေန႔အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ လည္ပတ္သြားခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕အေတြ႕အႀကံဳ၊ ေျပာင္းလဲေန တဲ့ အေျခအေနေတြကို သူဘယ္လိုျမင္လဲဆိုတာကို Yangon Press International (YPI) က အင္တာဗ်ဴးထားပါတယ္။

YPI: ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျမန္မာျပည္ကို လာလည္တုန္းက ခင္ဗ်ား ႏွင္အထုတ္ခံခဲ့ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ခင္ဗ်ားဗီဇာရတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဗီဇာရလာတယ္ထင္လဲ။

Rogers: ဒါဟာဘာလဲဆိုရင္ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ပဲ။ အစိုးရအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အစစ္အမွန္ျဖစ္တယ္ဆိုတာ၊ သူတို႔ေျပာင္းလဲေနတယ္ဆိုတာကို ႏိုင္ငံတကာကို ယံုၾကည္ေစခ်င္တယ္။ အဲလိုျပတဲ့အခါမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က သူတို႔ ႏွင္ထုတ္လိုက္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာမွာ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ၊ စာေရးဆရာတစ္ေယာက္ကို ျပန္လာလည္ခြင့္ေပးၿပီး အေျပာင္းအလဲေတြကို လာၾကည့္ခိုင္းတဲ့နည္းဟာ ပိုေကာင္းတဲ့နည္းျဖစ္တယ္ဆိုတာ ယူဆလို႔လဲျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါတကယ့္အစစ္အမွန္ေျပာင္းလဲမႈေတြရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းလို႔လဲ က်ေနာ္ယံုၾကည္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ဘာထပ္သတိထားမိလဲဆိုေတာ့ နာမည္ပ်က္စာရင္းမွာ ထည့္အသြင္းခံရတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အခုေနာက္ပိုင္း (ျမန္မာႏိုင္ငံကို) လာလည္ပတ္ခြင့္ရေနၾကတယ္။ ျပည္ပအေျခစိုက္မီဒီယာသမားအခ်ိဳ႕အပါအ၀င္ေပါ့။

YPI: ဒီတစ္ႀကိမ္ေတာ့ ခင္ဗ်ား ႏွင္အထုတ္မခံရဘူး။ ဘာေၾကာင့္လို႔ထင္လဲ။

Rogers: အစိုးရက ကမာမွာ သူ႔ရဲ႕ပံုရိပ္ကို ေကာင္းလာေအာင္ တအားႀကိဳးစားေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး အစစ္အမွန္အေျပာင္းအလဲေတြကို တကယ္လုပ္ေနပါတယ္ဆိုတာကိုလဲ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းကို ယံုၾကည္ေစခ်င္တယ္။ က်ေနာ္ကို ထပ္ၿပီးႏွင္ထုတ္ရင္ သူတို႔ ႏိုင္ငံတကာကို ေပးခ်င္တဲ့ message က မွားသြားမွာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္လဲ က်ေနာ္ကို သူတို႔ႏွင္မထုတ္တာ။

YPI: ရန္ကုန္မွာ လည္ပတ္တဲ့အခါ ဘယ္လိုမ်ိဳးခံစားရလဲ။ ေနာက္က တစ္ေယာက္ေယာက္လိုက္ေနတယ္လို႔ ခံစားရလား။

Rogers: ရိုးရိုးသားသားေျပာရရင္ ေန႔တိုင္းလိုပဲ…က်ေနာ္ အိပ္မက္မက္ေနသလား ခံစားရတယ္။ မၾကာခင္ အိပ္မက္ကေန ႏိုးထလာလိမ့္မယ္လို႔လည္း ခံစားမိတယ္။ ေတာ္ေတာ္ထူးျခားပါတယ္။ ဒီတစ္ႀကိမ္ေတာ့ ေနာက္ေယာင္ခံလိုက္ေနတယ္လို႔ လံုးလံုးကို မခံစားရဘူး။ (ရန္ကုန္) ေလဆိပ္ေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာေကာ၊ ရန္ကုန္မွာလည္ပတ္တဲ့အခ်ိန္မွာေကာ၊ ေနာက္ၿပီး ျပန္တဲ့အခါမွာပါ ဘာျပႆနာမွမရွိဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ က်ေနာ္ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ေရာက္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကတည္းက သိသိသာသာေျပာင္းလဲသြားတယ္လို႔ ခံစားမိတယ္။ တီရွပ္ေတြ၊ ျပကဒိန္ေတြေပၚမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဓာတ္ပံုေတြနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဓာတ္ပံုေတြကို ေတြ႕ရတာ၊ ၿမိဳ႕လည္က ဆိုင္ေတြမွာ အဲဒီဓာတ္ပံု၊ ျပကၡဒိန္ေတြ ခ်ိတ္ဆြဲေရာင္းခ်ေနတာေတြကို ေတြ႕ရတာဟာ အံ့ၾသစရာေကာင္းေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး မီးပြိဳင့္ေတြမွာ၊ ဆိုင္ေတြမွာ The Lady ရုပ္ရွင္ကားအေခြေတြ ေရာင္းခ်ေနတာကို ေတြ႕ရတာဟာလဲ အံ့ၾသစရာျဖစ္ေနတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ကဆိုရင္ အဲသလိုဟာမ်ိဳးကိုေတြ႕ရဖို႔ဆိုတာ စဥ္းစားလို႔ကိုမရႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး နာမည္ႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူအေတာ္မ်ားမ်ားကိုလည္း ေတြ႕ႏိုင္ခဲ့တယ္။ သြားရမယ့္လမ္းေၾကာင္းကေတာ့ ေ၀းေနေသးတယ္။ အခုေတြ႕ေနရတဲ့အေျပာင္းအလဲေတြကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေနာက္ျပန္မလွည့္မယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲေတြလို႔ေတာ့ ေျပာမရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိတဲ့ ညႊန္ကိန္းေတြပဲ။ အစိုးရကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ပိုၿပီးလုပ္ေဆာင္လာေအာင္ အားေပးေနတဲ့တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ အစိုးရလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို အသိအမွတ္ျပဳသင့္တယ္၊ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ယံုၾကည္တယ္။

YPI: ႏိုင္ငံအတြင္းအေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လိုက္ေမးတဲ့အခါမွာ လူေတြဆီက ဘယ္လိုတူညီတဲ့ တံု႔ျပန္မႈမ်ိဳးကို ရလိုက္သလဲ။

Rogers: ေတြ႕ခဲ့တဲ့သူတိုင္းနီးပါးကေတာ့ သတိနဲ႔ အေကာင္းျမင္ၾကတာကို ေတြ႕ရတယ္။ တစ္ေယာက္ပဲ အႏွုတ္လကၡဏာေဆာင္တဲ့အျမင္မ်ိဳးရွိတာကို ေတြ႕ရတယ္။ သူက အခုအေျပာင္းအလဲေတြအားလံုးဟာ အစိုးရရဲ႕ ေထာင္ေခ်ာက္ေတြျဖစ္တယ္၊ က်ားသစ္ဆိုတဲ့အေကာင္မ်ိဳးဟာ သူတို႔ကိုယ္ေပၚက အစက္အေျပာက္ေတြကို မေျပာင္းလဲႏိုင္ဘူးဆိုၿပီး အဲဒီအတိုင္း သူယံုၾကည္ေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ အားလံုးကေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ အစစ္အမွန္လို႔ထင္ျမင္ယူဆၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီး သမၼတႀကီးနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္သူေတြဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို တကယ္ကို ေအာင္ျမင္ေစခ်င္ၾကတဲ့သူေတြျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ အေျခအေနေတြဟာ အရင္အေျခအေနမ်ိဳး ျပန္မျဖစ္သြားႏုိင္ဘူးလို႔လဲယံုၾကည္ယူဆၾကတယ္။ ေတြ႕ခဲ့တဲ့လူေတြက အထူးအေလးအနက္ထား ေျပာၾကတာက သမတႀကီးနဲ႔ အျခားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္သူေတြကို အားေပးသင့္တယ္၊ ေထာက္ခံသင့္တယ္၊ အားထုတ္မႈေတြကို ခ်ီးက်ဴးသင့္တယ္၊ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားသူေတြအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္လိုသူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သင့္တယ္၊ ဒါေပမဲ့ သြားရမယ့္လမ္းက လမ္းအရွည္ႀကီး၊ လုပ္ေဆာင္စရာေတြကလည္း အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္ဆိုၿပီး ေျပာၾကတယ္။ မတရားတဲ့ တရားဥပေဒေတြကို ဖ်က္သိမ္းသင့္တယ္ (သို႔) ျပင္ဆင္သင့္တယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔လိုတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္ၿပီး တုိင္းရင္းသားျပႆနာေတြကို တိုင္းရင္းသားေတြလက္ခံႏိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံေရးေျဖရွင္းနည္းမ်ိဳးနဲ႔ ေျဖရွင္းေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ပိတ္ဆို႔မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ ေတြ႕ခဲ့တဲ့သူ အားလံုးနီးပါးက ရုပ္သိမ္းသင့္တယ္လို႔ျမင္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခါတည္း ရုပ္သိမ္းတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ အေျပာင္းအလဲေတြကို အသိမွတ္ျပဳ၊ တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ တစ္ဆင့္ခ်င္း ရုပ္သိမ္းသင့္တယ္လို႔ ျမင္ၾကတယ္။ ပိတ္ဆို႔မႈေတြအားလံုးကို တစ္ခါတည္းနဲ႔ ျပန္ရုပ္သိမ္းလိုက္တာဟာ မဟာဗ်ဴဟာအမွားတစ္ခုျဖစ္လိမ့္မယ္။ တခ်ိဳ႕အေရးယူထားတာေတြကိုေတာ့ ဆက္ထားသင့္ေသးတယ္…တိုင္းျပည္မွာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရမေသးခ်င္း၊ မွန္ကန္တဲ့ ဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ မျဖစ္မေသးခ်င္းေပါ့။



YPI: တိုင္းျပည္မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြကို ဘယ္လိုသံုးသပ္လဲ။

Rogers: အေကာင္းဘက္ကၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ ပါ၀င္လာတာ၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္တာ၊ မီဒီယာအေပၚခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားမႈေတြကို ျဖည္ေလွ်ာ့ေပးတာ၊ က်ေနာ့္လို ႏိုင္ငံျခားသားေတြကို ၀င္ခြင့္ေပးတာ၊ လူထုၾကားထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပိုၿပီး ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိလာၾကတာ ေတြဟာ သိသာထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္မႈေတြျဖစ္တယ္၊ ေႏြးေႏြးေထြးေထြးကိုမွ ႀကိဳဆို၊ အားေပးသင့္တယ္လို႔ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခရီးလမ္းက အရွည္ႀကီးက်န္ပါေသးတယ္။ တကယ္လို႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD အႏုိင္ရတယ္ဆိုပါေတာ့…လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တကယ္တန္း ဘာေတြလုပ္ႏိုင္မလဲ။ ေ၀ေ၀၀ါး၀ါးပဲ။ ေမွ်ာ္လင့္လို႔ရတာကေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ အစိုးရအတြင္းက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္လုိသူေတြနဲ႔ အတူအလုပ္လုပ္ႏိုင္လိမ့္မယ္၊ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအပါအ၀င္ တျခားပါတီက သူေတြနဲ႔လည္း ပူးေပါင္းၿပီး အေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဆင္တာေတြ၊ မတရားတဲ့ ဥပေဒေတြကို ဖ်က္သိမ္းတာ၊ ျပင္ဆင္တာေတြ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေရးနဲ႔ ျမွင့္တင္ေရးေတြ၊ အားလံုးလက္ခံႏိုင္ၿပီး ေရရွည္ခံမယ့္ အစစ္အမွန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးစကား၀ိုင္းေတြ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္လို႔ရတာေပါ့။ ဒါဟာလည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခုသက္သက္ပါပဲ။ ရန္ကုန္ကို လာမလည္ခင္ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ကို သြားလည္ပတ္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာ တစ္ေနရာကေန တစ္ရာေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာေနၾကတဲ့ သူေတြ ျပန္ေျပာျပတဲ့ အေတာ့္ကို ဆိုးရြားတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ၾကားခဲ့ရတယ္။ သတ္တာ၊ျဖတ္တာေတြ၊ အဓမၼအက်င့္ခံရတဲ့ကိစေတြ၊ အႏွိပ္စက္ခံရတာေတြ၊ အလုယက္ခံရတာေတြ၊ အဓမၼလုပ္အားေပးခိုင္းေစမႈေတြ၊ အိမ္ေတြ၊ ဘုရားေက်ာင္းေတြ အဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ ကိစၥေတြ။ ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြဟာ ဆက္ျဖစ္ေနတုန္း။ အေတာ္စိုးရိမ္စရာအေျခအေနပါ။ သမတႀကီးနဲ႔ အစိုးရဟာ စစ္ေျမျပင္မွာရွိေနတဲ့ စစ္တပ္ေတြကို ထိမ္းခ်ဳပ္ၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္အပါအ၀င္ တျခားဘယ္ေနရာမွာမွ အဲသလိုလုပ္ရပ္မ်ိဳးေတြ မျဖစ္ပြားေအာင္ ၾကပ္မတ္လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔လိုတယ္။ စိုးရိမ္စရာေကာင္းတာက အရပ္သားေတြအေပၚ တိုက္ခိုက္ေနတာကို ရပ္တန္႔ဖို႔ သမၼတႀကီးက ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ အမိန္႔ထုတ္ခဲ့ေပမယ့္ တိုက္ခိုက္မႈေတြက ဆက္ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥပဲ။ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ေတြ က်ဴးလြန္တဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြလည္းရွိပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြကိုလည္း စံုစမ္းစစ္ေဆးသင့္တယ္။ အဲဒီလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြအေနနဲ႔လည္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စံႏႈန္းေတြ၊ ဥပေဒေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္ေနတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို ရပ္တန္းက ရပ္ၾကရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်ိဳးခ်ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မေကာင္းတဲ့လုပ္ရပ္ေတြကို အမ်ားအျပားလုပ္တာကေတာ့ တပ္မေတာ္က အလုပ္အမ်ားဆံုးပါ။ အစိုးရအေနနဲ႔ အစစ္အမွန္ေျပာင္းလဲခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီလုပ္ရပ္ေတြကို အဆံုးသတ္ ဖို႔ အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ ေျခလွမ္းေတြကို လွမ္းရပါလိမ့္မယ္။ အေရးယူတာေတြပါမယ္၊ ပညာေပးတာေတြလည္းပါမယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို ေဒသအာဏာပိုင္အဆင့္ေတြ၊ တိုင္းမွဴးေတြ၊ စစ္တလင္းေပၚက တပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြအထိ လိုက္လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေလးစားလိုက္နာေရး ပညာေပးတာေတြလည္း ပါေကာင္းပါပါလိမ့္မယ္။ ႏိ္ုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္း(ကုလသမဂၢ၊ NGO နဲ႔ တျခားပညာရွင္ေတြ) အေနနဲ႔ ဒီကိစနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရနဲ႔ ထိေတြ႕ဆက္ဆံၿပီး အကူအညီေတြ ေပးဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္သင့္ပါတယ္။